Vreewijk mooi in Wintertooi
Hierboven op de combifoto: Langegeer, Dreef, Witte Paard en de Lede.
Vreewijk van Tegenwoordig en Winterfestival 2011
De foto's van het WinterFestival 2011 in Vreewijk kunt u hier zien...
na de paar mooie foto's van Het Vreewijk van Tegenwoordig
Op de combifoto hieronder: De huidige Enk, Beukendaal, Valkeniersweg en Vinkenbaan.
Op de combifoto hieronder: De huidige Enk, Beukendaal, Valkeniersweg en Vinkenbaan.
De Leede hierboven en Het Witte Paard hieronder.
Foto's Winter Festival 2011
Op de Groenezoom in Vreewijk
Mooie lange zomerse FotoWandeling door Vreewijk
Deze fotowandeling door Tuindorp Vreewijk is mede mogelijk gemaakt door het tijdschrift Ons Rotterdam
Museumwoning Tuindorp Vreewijk
LEDE 40 openingstijden:
dinsdag en donderdag van 9.30 tot 12.30 uur
woensdag van 9.30 tot 16.30 uur
Vanaf 23 juni 2010 is Lede 40 in Vreewijk een museumwoning. De laatste bewoner is geboren in het pand en heeft het nooit gemoderniseerd. In Lede 40 wordt het verleden van het tuindorp tastbaar. Eigenaar Com·wonen heeft het Historisch Museum Rotterdam gevraagd de unieke woning in beheer te nemen. Het museum wil met de museumwoning niet alleen een verstild tijdsbeeld presenteren, maar gaat met buurtbewoners op zoek naar het verhaal van alle tijden van Vreewijk.
De woning aan Lede 40 geeft een bijzonder beeld van het Tuindorp Vreewijk aan het begin van de twintigste eeuw. De laatste bewoner, geboren op Lede 40, is nooit verhuisd en heeft het pand in oorspronkelijke staat gelaten. Zo heeft de woning geen badkamer of centrale verwarming en is de keuken nog authentiek. Bezoekers krijgen het gevoel in het verleden van het tuindorp te stappen.
Maar Lede 40 is geen standaard museumwoning. Het Historisch Museum Rotterdam en Com·wonen nodigen wijkbewoners uit hun eigen Vreewijk te laten zien en bij te dragen aan de inrichting en de verhalen van de museumwoning. Zij kunnen elkaar in Lede 40 ontmoeten en herinneringen ophalen. Zo kan Lede 40 uitgroeien tot het geheugen van de wijk.
Als museum van Rotterdam voert het Historisch Museum Rotterdam in de wijken projecten uit met bewoners, gericht op het levend cultureel erfgoed van de stad. Com·wonen ondersteunt dit initiatief omdat zij respect heeft voor de cultuurhistorische waarden van Vreewijk en het belangrijk vindt dit met bewoners en organisaties in de wijk te realiseren.
Vreewijk - Uit de Oude Doos
Met dank aan het tijdschrift Ons Rotterdam
Vreewijk bijna Honderd jaar
Vreewijk in aanbouw met onder de Brink en Zuider Volkshuis
door Leo van Hoek
Vreewijk in het Verleden (2)
Op de combifoto hieronder: Bouwput bij Groene Hilledijk, Dreef in aanbouw, Beukendaal en Iependaal hoek Bongert in aanbouw met daarachter de Olmendaal.
In 1917 werd het tweede blok met woningen in Vreewijk gebouwd, naar een ontwerp van Granpre Moliere, Verhagen en Kok. Dit bouwplan was gelegen tussen de Lede en de Groenezoom met o.a. de Brink.. Bij de bouw werd zeer veel aandacht besteed aan groenaanleg. Bij de huizen werden prive tuinen ontworpen, maar ook gemeenschappelijk groen werd aangelegd. In Vreewijk staan die bekend als binnenterreinen, die grenzen aan de achterzijde van de woningen. Zo werden tussen 1917 en 1922 bijna tweeduizend woningen gebouwd. Dat bouwen gebeurde geheel in eigen beheer. Er was alleen plaats voor eengezinswoningen, dus uitsluitend laagbouw. Ondanks dat de huur van de huizen, voor die tijd, niet goedkoop was, vonden veel bewoners het toch aantrekkelijk om te gaan wonen in Vreewijk. Er kwamen buurtwinkels in een aantal straten en aan de Brink werd het Zuider Volkshuis gebouwd, als een plaats waar de bewoners elkaar konden ontmoeten en zich konden vermaken.. Aanvankelijk was er met de rest van Rotterdam een slechte verbinding. In 1917 werd daarom een paardenomnibus lijndienst ingesteld totdat er in 1922 een tramlijn naar de Groene Hilledijk ging rijden met later eindbestemming Groenezoom.
Nog even de betekenis van een paar straatnamen in ons tuindorp. De Voorde, die op 14 december 1917 zijn naam kreeg, is vernoemd naar een ‘doorwaadbare’ plaats van een watergang in de oude polder. Het Maarland, die op dezelfde datum zijn straatnaam verwierf is genoemd naar een ‘moerasland’ dus een zeer drassig gebied in de vroegere polder. De Lede, wat watering betekent, kreeg eveneens op die dag zijn naam.
Op 14 december 1917 verkreeg de Groenezoom zijn naam. De verklaring van deze naam is dat het destijds aanvankelijk de zuidelijke grens markeerde van het eerste stratenplan in Vreewijk. In latere jaren volgden meer bouwplannen die liepen tot aan de Smeetslandsedijk. De Groenezoombrug, die over de Langegeer werd gelegd, verwierf zijn naam pas op 16 september 1932 om de Dalenbuurt beter te ontsluiten. Aan de Groenezoom zijn vele winkels gevestigd waarvan sommigen sinds mensenheugenis aanwezig lijken te zijn. Zeer bekend aan de Groenezoom 245 is het van oorsprong cafe-restaurant-hotel Het Witte Paard, met de kenmerkende rieten dakbedekking. In 1982 ging het in vlammen op en stond alleen het geraamte er nog. Na de herbouw kreeg het, tot op heden, de functie van Dienstencentrum in de wijk. Een zijzaal ervan doet ook nog dienst als stemlokaal bij verkiezingen. Jarenlang had de R.E.T. tramlijn 3 van de stad naar Vreewijk rijden. Die ging dan via de Willemsbrug en Oranjeboomstraat naar de Bree en dan via de Langegeer de Groenezoom op in de richting van het Zuiderziekenhuis, waar net voorbij de Lede het eindpunt te vinden was. Dit eindpunt werd dan, doordat de tram een rondje reed, direct weer het beginpunt voor een rit naar de stad. Bekende winkels aan de Groenezoom waren in de jaren vijftig Bakker Korenschoof, Sip Manufacturen, Schoenmaker Wilhelm en Groenteboer Van Herwijnen. Verder waren er nog een aantal kunstenaars gevestigd. En zo zal elke generatie van bewoners van Vreewijk zijn of haar eigen herinneringen koesteren.
Op 24 februari 1920 verwierf de Langegeer zijn straatnaam in Vreewijk. Deze singel is vernoemd naar de Vliet, die als watergang in de oude polder te vinden was en voor 1870 de grens vormde tussen de oude gemeente Katendrecht (Karnemelkseland) en IJsselmonde (Varkenoord) die nu deelgemeenten van Rotterdam zijn. Hoe is Vreewijk dan een onderdeel van de deelgemeente Feijenoord geworden? Deze vraag is niet te beantwoorden zonder een terdege uitleg over de historie van Rotterdam Zuid, vroeger in de stad ook wel ‘Overmaas’ genoemd en nog erger ‘Boerenzij’. Laten we starten zo ongeveer duizend jaar geleden. Zuid was toen een groot drassig gebied met de naam Riederwaard. De Riederwaard lag tussen de Oude en Nieuwe Maas in en kwam regelmatig met hoog water onder water te staan, denk daarbij dan aan de nog bestaande Rhoonse- en Carnissegrienden. Voor landbouw en veeteelt kon dus nog geen sprake zijn, laat staan voor een kern van bebouwing voor de burgers. Na het jaar 1500 werden toch dwars door deze uiterwaarden heen lage dijken aangelegd als verbinding tussen het achterland zoals de Hoeksewaard en Rotterdam. Een van de bekendste daarvan is de Katendrechtse Lagedijk met de bekende veerpont naar de stad. De Dordtsestraatweg, die vroeger Oudeweg heette, liep in de richting van de naamgever en andere drechtsteden. Tijdens de Franse overheersing liet Napoleon de Oudeweg bestraten om dienst te laten doen als postroute en werd de weg een tijdlang Koninklijke Straatweg genoemd. In die periode was Feijenoord nog een klein eilandje in de nieuwe Maas nabij IJsselmonde
Nog even de betekenis van een paar straatnamen in ons tuindorp. De Voorde, die op 14 december 1917 zijn naam kreeg, is vernoemd naar een ‘doorwaadbare’ plaats van een watergang in de oude polder. Het Maarland, die op dezelfde datum zijn straatnaam verwierf is genoemd naar een ‘moerasland’ dus een zeer drassig gebied in de vroegere polder. De Lede, wat watering betekent, kreeg eveneens op die dag zijn naam.
Op 14 december 1917 verkreeg de Groenezoom zijn naam. De verklaring van deze naam is dat het destijds aanvankelijk de zuidelijke grens markeerde van het eerste stratenplan in Vreewijk. In latere jaren volgden meer bouwplannen die liepen tot aan de Smeetslandsedijk. De Groenezoombrug, die over de Langegeer werd gelegd, verwierf zijn naam pas op 16 september 1932 om de Dalenbuurt beter te ontsluiten. Aan de Groenezoom zijn vele winkels gevestigd waarvan sommigen sinds mensenheugenis aanwezig lijken te zijn. Zeer bekend aan de Groenezoom 245 is het van oorsprong cafe-restaurant-hotel Het Witte Paard, met de kenmerkende rieten dakbedekking. In 1982 ging het in vlammen op en stond alleen het geraamte er nog. Na de herbouw kreeg het, tot op heden, de functie van Dienstencentrum in de wijk. Een zijzaal ervan doet ook nog dienst als stemlokaal bij verkiezingen. Jarenlang had de R.E.T. tramlijn 3 van de stad naar Vreewijk rijden. Die ging dan via de Willemsbrug en Oranjeboomstraat naar de Bree en dan via de Langegeer de Groenezoom op in de richting van het Zuiderziekenhuis, waar net voorbij de Lede het eindpunt te vinden was. Dit eindpunt werd dan, doordat de tram een rondje reed, direct weer het beginpunt voor een rit naar de stad. Bekende winkels aan de Groenezoom waren in de jaren vijftig Bakker Korenschoof, Sip Manufacturen, Schoenmaker Wilhelm en Groenteboer Van Herwijnen. Verder waren er nog een aantal kunstenaars gevestigd. En zo zal elke generatie van bewoners van Vreewijk zijn of haar eigen herinneringen koesteren.
Op 24 februari 1920 verwierf de Langegeer zijn straatnaam in Vreewijk. Deze singel is vernoemd naar de Vliet, die als watergang in de oude polder te vinden was en voor 1870 de grens vormde tussen de oude gemeente Katendrecht (Karnemelkseland) en IJsselmonde (Varkenoord) die nu deelgemeenten van Rotterdam zijn. Hoe is Vreewijk dan een onderdeel van de deelgemeente Feijenoord geworden? Deze vraag is niet te beantwoorden zonder een terdege uitleg over de historie van Rotterdam Zuid, vroeger in de stad ook wel ‘Overmaas’ genoemd en nog erger ‘Boerenzij’. Laten we starten zo ongeveer duizend jaar geleden. Zuid was toen een groot drassig gebied met de naam Riederwaard. De Riederwaard lag tussen de Oude en Nieuwe Maas in en kwam regelmatig met hoog water onder water te staan, denk daarbij dan aan de nog bestaande Rhoonse- en Carnissegrienden. Voor landbouw en veeteelt kon dus nog geen sprake zijn, laat staan voor een kern van bebouwing voor de burgers. Na het jaar 1500 werden toch dwars door deze uiterwaarden heen lage dijken aangelegd als verbinding tussen het achterland zoals de Hoeksewaard en Rotterdam. Een van de bekendste daarvan is de Katendrechtse Lagedijk met de bekende veerpont naar de stad. De Dordtsestraatweg, die vroeger Oudeweg heette, liep in de richting van de naamgever en andere drechtsteden. Tijdens de Franse overheersing liet Napoleon de Oudeweg bestraten om dienst te laten doen als postroute en werd de weg een tijdlang Koninklijke Straatweg genoemd. In die periode was Feijenoord nog een klein eilandje in de nieuwe Maas nabij IJsselmonde
Vreewijk in het Verleden (3)
Op de combifoto hieronder: Langegeer, Molenwei, Lede en rechts de Geitenkamp
Op 24 februari 1920 werd de Valkeniersweg in Vreewijk vernoemd, alsmede een aantal zijstraten daarvan. Nog geen jaar later kwam de Zeisstraat erbij als aansluiting op de bestaande bebouwing bij de Dordtsestraatweg en was de Valkeniersbuurt gerealiseerd. Pas op 27 mei 1977 verkreeg de Valkeniersweide haar naam, die evenals de weg, herinneren aan de valkenjacht uit het verleden. De valkenier richtte vroeger deze roofvogels af voor de jacht op reigers. Tegenwoordig zijn valkeniers actief op vliegvelden om daar diverse vogelsoorten af te schrikken en daardoor weg te krijgen om zodoende de veiligheid van de start- en landingsbaan te vergroten. We duiken weer even verder in de historie van Rotterdam-Zuid. Na de drooglegging van de Riederwaard, zo omstreeks 1500, ontstonden in de polders daarvan een aantal ambachten, die later uitgroeiden tot bekende dorpen zoals Charlois, Katendrecht en IJsselmonde. Op hoog gelegen gebieden waren die namen als nederzettingen al eerder bekend. Deze zijn dus eeuwenlang zelfstandige gemeenten zijn geweest. Vanwege de uitbreidingsdrang van Rotterdam om de haven en scheepvaartactiviteiten te vergroten werd er min of meer beslag gelegd op het grondgebied op de zuidelijke Maasoever. We hebben het dan over het jaar 1869, toen Feijenoord en een groot deel van Katendrecht, bij Rotterdam werd gevoegd om het graven van nieuwe havens en een spoorwegverbinding over de nieuwe Maas mogelijk te maken. Ook werd daarmee de weg vrij gemaakt om op Feijenoord en in de Hillepolder woningen te gaan bouwen om de arbeiders met hun gezinnen te kunnen huisvesten.
Op 22 april 1921 kreeg de Enk zijn naam. Deze weg vormde toen de nieuwe zuidelijke grens van Vreewijk nabij de Smeetslandsedijk. In dit bouwplan, tussen de Groenezoom, Langegeer en de Mare, zijn Meiland, Molenwei, Wilgenweerd, Rozegaarde en de Kortedreef te vinden. Pas twintig jaar later werden woningen aan de Grift, Reineveld en Zuideras, nabij de Dordtsestraatweg, gebouwd.
De Enk is genoemd naar een ontgonnen stuk heideveld aan de rand van een bebouwde kom in de provincie Drente. Het Meiland is een andere benaming voor Meidoornland en Mare betekent een moerasgebied. Zoals eerder beschreven werd in de 19e eeuw op de grond van zuid min of meer door Rotterdam beslag gelegd. Opmerkelijk is dat Rotterdam het eiland Feijenoord van ongeveer dertien morgen groot al eerder in handen kreeg. Het eiland omgeven door het water van de Nieuwe Maas en het Zwanengat behoorde oorspronkelijk bij IJsselmonde en werd in 1591 al voor het grootste deel aangekocht door Rotterdam. In 1658 kwam de rest erbij omdat in de stad en omgeving van Rotterdam de zeer besmettelijke ziekte ‘de pest’ uit was gebroken moest op het eiland Feijenoord een Pesthuis gebouwd worden om daar de slachtoffers onder te brengen. Enkele jaren later kreeg Feijenoord ook nog even de ontlasting van alle Rotterdammers te verwerken, toen in 1722 een stinkende Beerput op dit eiland kwam. Ook blijken op Feijenoord misdadigers en muiters terecht te zijn gesteld, omdat daar destijds de Admiraliteitsgang te vinden was. Alles bij elkaar opgeteld was Feijenoord een paar eeuwen geleden geen prettig gebied om in te vertoeven.
Op 7 januari 1927 verkreeg de Beukendaal in Vreewijk zijn naam, alsmede de vele straten van dit latere bouwplan, die naar boomsoorten zijn genoemd. In Nederland is de Iependaal heel bekend geworden door schrijver Willem van Iependaal die aan deze straat, waar hij zelf woonde, zijn pseudoniem verbond. In de dalenbuurt zijn echter ook een aantal namen vernoemd naar oude buitenplaatsen. Zo heeft Frankendaal zijn naam te danken aan een buitenplaats ten zuidoosten van Amsterdam en de Clingendaal is vernoemd naar een landgoed bij Wassenaar. Trouwens een ‘clinge’ is een hoogvlakte waarop geen gras kon groeien. Het Vaarzeveld, nabij de Smeetslandsedijk, verkreeg zes jaar eerder zijn naam. Deze is vernoemd naar een weide waarin jonge koeien te vinden waren. De Geitenkamp werd op 20 februari 1931 pas vernoemd en verwijst naar de weide waarop deze dieren werden gehouden voordat de woningen werden gebouwd. We duiken nu weer even in de geschiedenis van de deelgemeente Feijenoord, waar Vreewijk deel van uitmaakt. Voor Rotterdam bleef de woningbehoefte een belangrijke rol spelen. In 1863 kwam er een groot woninguitbreidingsplan op tafel van de architect W.N. Rose, samen met een plan voor de aanleg van havens. Deze plannen hielden een geconcentreerd woningproject voor duizenden woningen in met daar omheen havens, scheepsbouw en industrie. Echter voor de uitvoer van het plan was het door grondspeculaties te laat gekomen. De bouwgrond was te kostbaar geworden om er goedkope arbeiderswoningen op te bouwen. De belangen op het gebied van handel en industrie kregen de voorkeur en het plan van Rose (waar later de Rosestraat naar is genoemd) ging voorlopig niet door.
Op 22 april 1921 kreeg de Enk zijn naam. Deze weg vormde toen de nieuwe zuidelijke grens van Vreewijk nabij de Smeetslandsedijk. In dit bouwplan, tussen de Groenezoom, Langegeer en de Mare, zijn Meiland, Molenwei, Wilgenweerd, Rozegaarde en de Kortedreef te vinden. Pas twintig jaar later werden woningen aan de Grift, Reineveld en Zuideras, nabij de Dordtsestraatweg, gebouwd.
De Enk is genoemd naar een ontgonnen stuk heideveld aan de rand van een bebouwde kom in de provincie Drente. Het Meiland is een andere benaming voor Meidoornland en Mare betekent een moerasgebied. Zoals eerder beschreven werd in de 19e eeuw op de grond van zuid min of meer door Rotterdam beslag gelegd. Opmerkelijk is dat Rotterdam het eiland Feijenoord van ongeveer dertien morgen groot al eerder in handen kreeg. Het eiland omgeven door het water van de Nieuwe Maas en het Zwanengat behoorde oorspronkelijk bij IJsselmonde en werd in 1591 al voor het grootste deel aangekocht door Rotterdam. In 1658 kwam de rest erbij omdat in de stad en omgeving van Rotterdam de zeer besmettelijke ziekte ‘de pest’ uit was gebroken moest op het eiland Feijenoord een Pesthuis gebouwd worden om daar de slachtoffers onder te brengen. Enkele jaren later kreeg Feijenoord ook nog even de ontlasting van alle Rotterdammers te verwerken, toen in 1722 een stinkende Beerput op dit eiland kwam. Ook blijken op Feijenoord misdadigers en muiters terecht te zijn gesteld, omdat daar destijds de Admiraliteitsgang te vinden was. Alles bij elkaar opgeteld was Feijenoord een paar eeuwen geleden geen prettig gebied om in te vertoeven.
Op 7 januari 1927 verkreeg de Beukendaal in Vreewijk zijn naam, alsmede de vele straten van dit latere bouwplan, die naar boomsoorten zijn genoemd. In Nederland is de Iependaal heel bekend geworden door schrijver Willem van Iependaal die aan deze straat, waar hij zelf woonde, zijn pseudoniem verbond. In de dalenbuurt zijn echter ook een aantal namen vernoemd naar oude buitenplaatsen. Zo heeft Frankendaal zijn naam te danken aan een buitenplaats ten zuidoosten van Amsterdam en de Clingendaal is vernoemd naar een landgoed bij Wassenaar. Trouwens een ‘clinge’ is een hoogvlakte waarop geen gras kon groeien. Het Vaarzeveld, nabij de Smeetslandsedijk, verkreeg zes jaar eerder zijn naam. Deze is vernoemd naar een weide waarin jonge koeien te vinden waren. De Geitenkamp werd op 20 februari 1931 pas vernoemd en verwijst naar de weide waarop deze dieren werden gehouden voordat de woningen werden gebouwd. We duiken nu weer even in de geschiedenis van de deelgemeente Feijenoord, waar Vreewijk deel van uitmaakt. Voor Rotterdam bleef de woningbehoefte een belangrijke rol spelen. In 1863 kwam er een groot woninguitbreidingsplan op tafel van de architect W.N. Rose, samen met een plan voor de aanleg van havens. Deze plannen hielden een geconcentreerd woningproject voor duizenden woningen in met daar omheen havens, scheepsbouw en industrie. Echter voor de uitvoer van het plan was het door grondspeculaties te laat gekomen. De bouwgrond was te kostbaar geworden om er goedkope arbeiderswoningen op te bouwen. De belangen op het gebied van handel en industrie kregen de voorkeur en het plan van Rose (waar later de Rosestraat naar is genoemd) ging voorlopig niet door.
Vreewijk in het Verleden (4)
Op de combifoto hieronder: Groenezoom, Breeplein, Paardenbus op de Brink, en Frankendaal
Omstreeks 1935 waren in Vreewijk meer dan viereneenhalf duizend woningen gebouwd. De meeste woningen in het oude Vreewijk zijn klein en blijken niet onderheid te zijn met palen omdat ze. Volgens de toen geldende regels, op een stevige ondergrond waren gebouwd.
Na mei 1940 werd de wijk uitgebreid met tuindorp De Vaan aan de andere zijde van de Dordtsestraatweg. Tuindorp De Vaan (en de Vaanweg) is vernoemd naar een voormalige oude boerderij, die vroeger aan de Dordtsestraatweg stond. De naam De Vaan is een afkorting van familienaam van de eigenaar van de boerderij Vaandrager. Tot 1921 was er de melkhandel De Vaan gevestigd waarna de gemeente Rotterdam de grond aankocht. Het bouwplan van De Vaan is gelegen tussen de Paasweide bij de Slinge tot aan de Pinksterweide nabij de Jan Ligthartstraat. Ertussenin loopt de Vinkenbaan vanaf de Oldegaarde in Zuidwijk naar de Groene Hilledijk nabij het Zuiderziekenhuis. Een opmerkelijke straatnaam die op 10 februari 1942 in de Vaanbuurt werd gegeven was het Struweel, dat een andere naam is voor struikgewas. In de periode van 1936 tot de bouw van de straat werd de onbebouwde straat Beemd genoemd, die weer naar een wandelpad langs een weiland verwees.
De historie van de deelgemeente Feijenoord nadert inmiddels de 20e eeuw. Met de oprichting van de Rotterdamse Handels Vereniging, die in het Poortgebouw werd gevestigd, konden de woningbouwplannen en het graven van havens toch doorgang vinden. In 1895 werd ook Charlois bij Rotterdam gevoegd nadat eerder al Katendrecht en de Hillepolder waren ingelijfd. Vreewijk kon in 1916 niet in de oude polders van IJsselmonde worden gebouwd omdat deze pas in 1941 vanwege de wederopbouwplannen een wijk van Rotterdam is geworden. En zo is de deelgemeentegrens van Feijenoord dan ook vanzelf ontstaan met inbegrip van ons mooie tuindorp.
Omstreeks 1970 ging de gemeente Rotterdam en de Woningbouwvereniging denken aan vernieuwing van het tuindorp Vreewijk. De bewoners verzetten zich (net als nu) hier hevig tegen. Men wilde geen sloop van de oude huizen en daarvoor nieuwbouwwoningen in de plaats. De oudere bewoners wilden niet weg want zij vonden het er goed wonen. Uiteindelijk werd tot renovatie besloten, waarbij de woningen werden vergroot en aangepast aan de eisen van die tijd. Tussen 1975 en 1995 is een groot deel van de woningen gerenoveerd. Sommige bewoners verzetten zich destijds ook tegen renovatie omdat de huurprijs na het opknappen en vergroten (met aanleg centrale verwarming) bijna verdubbeld werd. Aan de Langegeer in de dalenbuurt, nabij de Kortewelle werden een paar jaar geleden een flink aantal huizen gesloopt en daarvoor in de plaats nieuwe eengezinswoningen gebouwd, die voor meer dan tweehonderdduizend euro (en nu voor nog meer) werden verkocht. De vraag is dan welke oudere bewoner van Vreewijk daarvoor dan nog een hypotheek van de bank kan verkrijgen en of het inkomen daarvan toereikend is? Op dit moment wil de Woningbouwcorporatie dezelfde truc toepassen aan de andere zijde van de Langegeer, nabij de Bree. Op deze wijze worden alle oorspronkelijke bewoners van deze buurten verdreven om plaats te maken voor mensen met een goed gevulde portemonnee, die de hoge aflossing van de koopwoningen wel kunnen betalen. Nog afgezien van dit sociale aspect die de oorsprong en gedachte vormde om Vreewijk te bouwen voor mensen met een smalle beurs is de verwoesting van dit eerste plandeel in cultureel historisch oogpunt onvergeeflijk en verwerpelijk.
In tuindorp Vreewijk zijn in de loop der jaren een aantal belangrijke voorzieningen op gebied van zorg, onderwijs en geloofsovertuiging gebouwd. Allereerst natuurlijk het Zuiderziekenhuis aan de Groene Hilledijk, dat vanwege de laagbouw goed aansluit op de oorspronkelijke bebouwing van de omgeving. Lange tijd deed het als enige hospitaal dienst op zuid, althans voordat Ikazia bij het Zuidplein werd gebouwd. Inmiddels maakt het ‘Zuider’ samen met het Sint Claraziekenhuis deel uit van Medisch Centrum Rijnmond Zuid en die naam is kort geleden alweer veranderd in Maasstad Ziekenhuis die nabij treinstation Lombardijen een nieuwe locatie heeft gevonden. Vermaard is het 'Zuider' om het brandwondencentrum en het vervoer van slachtoffers naar de eerste hulp, die ook per helicopter worden gebracht. Naast het Zuiderziekenhuis, aan de Dordtsestraatwegzijde, is de huisartsenpost gevestigd, die in de avond en nachtelijke uren druk wordt bezocht. Nabij het ‘Zuider’ werd in 1965 de Daniël den Hoedkliniek geopend, die naast de Valkeniersweide te vinden is. Dit ziekenhuis heeft een belangrijke bijdrage geleverd (en nog steeds) voor onderzoek en behandeling van kanker in Rotterdam en ver daar buiten. Ook is de R.K. Heilige Kruisvinding aan de Beukendaal hoek Breeweg bekend, die voor 1925 te vinden was in een noodgebouw aan de Enk. Nabij de kerk aan de Dalweg zijn R.K. scholen voor jongens en meisjes gebouwd. Markant is het grote witte scholencomplex gelegen tussen de Frankendaal en de Langewelle. Aan de Lede 121 is de Vredeskerk te vinden en aan de Grift werd in 1927 een filiaal van de Gemeente Bibliotheek gebouwd. Bekend is ook de Mare school die aan de gelijknamige straat in 1927 werd gebouwd, waar jongens en meisjes nog gescheiden onderwijs kregen. Over onder- en bovenbouw was toen nog geen sprake. Voor de kleintjes waren er nog gewoon kleuterscholen. Niet vergeten mag worden is ook de lagere Vreewijkschool aan de Groenezoom in de dalenbuurt. Om het lichaam in conditie te houden is elke bewoner natuurlijk een keer naar sporthal De Enk geweest.
Na mei 1940 werd de wijk uitgebreid met tuindorp De Vaan aan de andere zijde van de Dordtsestraatweg. Tuindorp De Vaan (en de Vaanweg) is vernoemd naar een voormalige oude boerderij, die vroeger aan de Dordtsestraatweg stond. De naam De Vaan is een afkorting van familienaam van de eigenaar van de boerderij Vaandrager. Tot 1921 was er de melkhandel De Vaan gevestigd waarna de gemeente Rotterdam de grond aankocht. Het bouwplan van De Vaan is gelegen tussen de Paasweide bij de Slinge tot aan de Pinksterweide nabij de Jan Ligthartstraat. Ertussenin loopt de Vinkenbaan vanaf de Oldegaarde in Zuidwijk naar de Groene Hilledijk nabij het Zuiderziekenhuis. Een opmerkelijke straatnaam die op 10 februari 1942 in de Vaanbuurt werd gegeven was het Struweel, dat een andere naam is voor struikgewas. In de periode van 1936 tot de bouw van de straat werd de onbebouwde straat Beemd genoemd, die weer naar een wandelpad langs een weiland verwees.
De historie van de deelgemeente Feijenoord nadert inmiddels de 20e eeuw. Met de oprichting van de Rotterdamse Handels Vereniging, die in het Poortgebouw werd gevestigd, konden de woningbouwplannen en het graven van havens toch doorgang vinden. In 1895 werd ook Charlois bij Rotterdam gevoegd nadat eerder al Katendrecht en de Hillepolder waren ingelijfd. Vreewijk kon in 1916 niet in de oude polders van IJsselmonde worden gebouwd omdat deze pas in 1941 vanwege de wederopbouwplannen een wijk van Rotterdam is geworden. En zo is de deelgemeentegrens van Feijenoord dan ook vanzelf ontstaan met inbegrip van ons mooie tuindorp.
Omstreeks 1970 ging de gemeente Rotterdam en de Woningbouwvereniging denken aan vernieuwing van het tuindorp Vreewijk. De bewoners verzetten zich (net als nu) hier hevig tegen. Men wilde geen sloop van de oude huizen en daarvoor nieuwbouwwoningen in de plaats. De oudere bewoners wilden niet weg want zij vonden het er goed wonen. Uiteindelijk werd tot renovatie besloten, waarbij de woningen werden vergroot en aangepast aan de eisen van die tijd. Tussen 1975 en 1995 is een groot deel van de woningen gerenoveerd. Sommige bewoners verzetten zich destijds ook tegen renovatie omdat de huurprijs na het opknappen en vergroten (met aanleg centrale verwarming) bijna verdubbeld werd. Aan de Langegeer in de dalenbuurt, nabij de Kortewelle werden een paar jaar geleden een flink aantal huizen gesloopt en daarvoor in de plaats nieuwe eengezinswoningen gebouwd, die voor meer dan tweehonderdduizend euro (en nu voor nog meer) werden verkocht. De vraag is dan welke oudere bewoner van Vreewijk daarvoor dan nog een hypotheek van de bank kan verkrijgen en of het inkomen daarvan toereikend is? Op dit moment wil de Woningbouwcorporatie dezelfde truc toepassen aan de andere zijde van de Langegeer, nabij de Bree. Op deze wijze worden alle oorspronkelijke bewoners van deze buurten verdreven om plaats te maken voor mensen met een goed gevulde portemonnee, die de hoge aflossing van de koopwoningen wel kunnen betalen. Nog afgezien van dit sociale aspect die de oorsprong en gedachte vormde om Vreewijk te bouwen voor mensen met een smalle beurs is de verwoesting van dit eerste plandeel in cultureel historisch oogpunt onvergeeflijk en verwerpelijk.
In tuindorp Vreewijk zijn in de loop der jaren een aantal belangrijke voorzieningen op gebied van zorg, onderwijs en geloofsovertuiging gebouwd. Allereerst natuurlijk het Zuiderziekenhuis aan de Groene Hilledijk, dat vanwege de laagbouw goed aansluit op de oorspronkelijke bebouwing van de omgeving. Lange tijd deed het als enige hospitaal dienst op zuid, althans voordat Ikazia bij het Zuidplein werd gebouwd. Inmiddels maakt het ‘Zuider’ samen met het Sint Claraziekenhuis deel uit van Medisch Centrum Rijnmond Zuid en die naam is kort geleden alweer veranderd in Maasstad Ziekenhuis die nabij treinstation Lombardijen een nieuwe locatie heeft gevonden. Vermaard is het 'Zuider' om het brandwondencentrum en het vervoer van slachtoffers naar de eerste hulp, die ook per helicopter worden gebracht. Naast het Zuiderziekenhuis, aan de Dordtsestraatwegzijde, is de huisartsenpost gevestigd, die in de avond en nachtelijke uren druk wordt bezocht. Nabij het ‘Zuider’ werd in 1965 de Daniël den Hoedkliniek geopend, die naast de Valkeniersweide te vinden is. Dit ziekenhuis heeft een belangrijke bijdrage geleverd (en nog steeds) voor onderzoek en behandeling van kanker in Rotterdam en ver daar buiten. Ook is de R.K. Heilige Kruisvinding aan de Beukendaal hoek Breeweg bekend, die voor 1925 te vinden was in een noodgebouw aan de Enk. Nabij de kerk aan de Dalweg zijn R.K. scholen voor jongens en meisjes gebouwd. Markant is het grote witte scholencomplex gelegen tussen de Frankendaal en de Langewelle. Aan de Lede 121 is de Vredeskerk te vinden en aan de Grift werd in 1927 een filiaal van de Gemeente Bibliotheek gebouwd. Bekend is ook de Mare school die aan de gelijknamige straat in 1927 werd gebouwd, waar jongens en meisjes nog gescheiden onderwijs kregen. Over onder- en bovenbouw was toen nog geen sprake. Voor de kleintjes waren er nog gewoon kleuterscholen. Niet vergeten mag worden is ook de lagere Vreewijkschool aan de Groenezoom in de dalenbuurt. Om het lichaam in conditie te houden is elke bewoner natuurlijk een keer naar sporthal De Enk geweest.
Op zoek naar de verdwenen Dordtsestraatweg.
